Łąka na wiele lat

Łąka na wiele lat, czyli jak utrwalić efekt łąki kwietnej?

Tu dowiecie się, co robić, aby łąka na wiele lat była na tyle trwała, żeby jej nie trzeba było co roku zakładać na nowo. Wysiłek związany z założeniem łąki, w tym przede wszystkim usunięcie obecnej murawy bądź niepożądanych roślin, jest duży. Oczywiście nie kosztuje to aż tyle, co założenie trawnika, ale jednak jest to sporo pracy. Dlatego wiele osób z niechęcią myśli o kolejnej wiośnie, że trzeba będzie zabiegi powtórzyć. Nic bardziej mylnego! Nie trzeba łąki co roku odnawiać i tu dowiecie się, co zrobić, aby łąka sama się odnawiała.

Łąka na wiele lat musi mieć w składzie gatunkowym rośliny wieloletnie, czyli byliny

Otóż właśnie byliny stanowią ten długodystansowy fragment łąki. W Polsce są to przede wszystkim koniczyny, zioła takie jak melisa, mięta, tymianek, len trwały, złocień itp. Są to rośliny rozrastające się co roku dużymi kępami, ale na początku nie może im zabraknąć wody i wolnego miejsca. Warto się nimi nieco zaopiekować w pierwszym roku, dopilnować, aby duże rośliny jednoroczne ich nie zagłuszyły. Może też być jeżówka, krwawnik, dzielżan czy też kocimiętka.

Dobranie obsady do warunków

Przepisem na sukces, czyli długotrwałą łąkę, która sama się odnawia, jest dobranie roślin do miejscowych warunków. Nawet najbardziej odporne na susze rośliny, takie jak macierzanka czy lawenda, nie stworzy pięknej łąki na terenie gliniastym okresowo zalewanym wodą. Niektóre rośliny wolą przepuszczalny grunt, radzą sobie nawet na piaszczystej glebie i nie wysychają latem. Inne wytrzymują na zbitej, podmokłej glebie. Najlepiej poznać dokładnie stanowisko i do tych warunków dobrać rośliny, które z dużym prawdopodobieństwem będą dobrze się rozwijały.

Łąka na wiele lat suszy i słońca, na gruntach piaszczystych i mało urodzajnych

Rośliny wieloletnie możliwe do wyhodowania z siewu na takich terenach to:

krwawnik, kocimiętka, macierzanka, hyzop, kminek, marchew, przytulia, lepnica biała, babka lancetowata, wrotycz, lawenda, koniczyna biała, lucerna, żmijowiec, jeżówka, chaber, złocień, mak, nagietek lekarski, czarnuszka siewna.

Tak, to prawda że są tu wymienione także rośliny jednoroczne, takie jak chaber, ale to dlatego, że one same się świetnie co roku rozsiewają, i warto je traktować jako wieloletnie składniki łąki. Są to przy okazji rośliny dobrze znoszące wysiew jesienny i odporne na mróz.

Tak, kolejna prawda, że wśród nich proponujemy rośliny traktowane często jako chwasty, tak jak babka lancetowata albo wrotycz. Ale są one rodzimymi bylinami, ładnie kwitnącymi, które doskonale się adaptują do trudnych warunków i świetnie pokrywają glebę zwartym kobiercem zieleni. Mowa tu jest o takich stanowiskach, gdzie nic wartościowego nie rośnie – zwłaszcza trawa – i to są jedyne rośliny które przetrwają dając pokrycie gruntu zielenią.

A co na glinie, twardej i niegościnnej, ze stojącą długo wodą?

To bardzo trudne podłoże. Większość roślin musi mieć powietrze wokół korzeni, a glina jest twarda i nie przepuszczalna. Po byle deszczu na jej powierzchni tworzą się kałuże, a jej struktura przypomina bardziej plastelinę niż normalną ziemię. Często jej odczyn jest bardzo kwaśny z powodu braku odpowiednich stosunków wodnych i zalegania wody. Prawidłowy dobór roślin to:

wszelkie koniczyny, lucerna, szczaw, wyka, komonica, rzodkiew oleista, mięta, melisa, gryka i gorczyca.

Wybieramy rośliny tworzące silne i długie korzenie, zdolne do przerośnięcia przez twarde podłoże. Na glinie szczególnie ważne jet przygotowanie terenu, czyli wielokrotne przekopanie, zastosowanie wapna w razie potrzeby, dodanie piasku lub piasku i kompostu.

Długotrwała łąka w cieniu drzew

Nie zakładamy łąki z siewu w cieniu drzew i budynków. Kwiaty kwitną słabiej, a więc wytwarzają mniej nasion. W cieniu lepiej posadzić byliny i krzewy z sadzonek. Pod drzewami da się uzyskać wrażenie poszycia leśnego, ale nie łąkę pełną kolorowych kwiatów.

Zakładanie łąki w terminie jesiennym

Rozsądek podpowiada, aby patrzeć jak się odbywa tworzenie się łąk w naturze, i jak najlepsze odtworzenie tego procesu. A w przyrodzie rośliny wieloletnie wysiewają się późnym latem i jesienią. Wysiew wiosenny jest odpowiedni dla roślin ciepłolubnych, jednorocznych, jest to termin typowy dla upraw rolniczych, które przecież odtwarza się co roku. Łąka na wiele lat musi być zakładana tak jak to się naturalnie odbywa w rodzimym środowisku. Dlatego najlepiej przygotować grunt we wrześniu, przeorać teren lub przekopać w zależności od wielkości, a następnie wysiewać nasiona na pustym i wyrównanym miejscu w terminie wrzesień – październik – listopad. Najlepiej obserwować prognozę pogody i wybrać termin przed deszczem. Jeśli szybko spadnie śnieg, to tylko z zyskiem dla nowo założonej łąki. Najgorszy przebieg pogody to taki, że podczas wysiewu jest susza, a potem szybko przychodzi mróz bez śniegu. Najlepszy to taki żeby jesienią sporo padało, a zima była śnieżna. Dla porównania wysiew wiosną niesie ze sobą ogromne ryzyko wyschnięcia skiełkowanych roślin, bo od wielu lat mamy do czynienia z fatalnymi w skutkach suszami i upałami w kwietniu, maju, czerwcu. Nawet jeśli trafi się najlepsza wiosna dla ogrodników, czyli chłodna i deszczowa, to i tak latem jest sucho i gorąco. Dla roślin wieloletnich lepiej, jeśli są wysiane jesienią, aby przez całą zimę mogły pomału rozwijać korzenie pod ziemią. Wówczas wiosną wyrastają szybciej niż chwasty, a ich korzenie są już na tyle rozwinięte że stają się znacznie bardziej odporne na suszę.

Opieka nad łąką wieloletnią

To przede wszystkim koszenie. Raz w roku, po sezonie, czyli późną jesienią, jak już wszystkie kwiaty przekwitną i spuszczą nasiona do ziemi. Nie jest też błędem koszenie dopiero wczesną wiosną. Poza tym łąka nie wymaga nawożenia ani podlewania, to znaczy należy uzyskać efekt obrośnięcia terenu przez takie rośliny, które radzą sobie pomimo braku tych zabiegów. Nawożenie roślin azotem powoduje wzrost części zielonej, i mniej kwiatów, a podlewanie sprawia, że korzenie nie muszą się rozwijać, i w razie prawdziwej suszy rośliny będą miały za słabe korzenie aby przetrwać.

Chwasty na łące długoletniej

Pierwszy rok jest kluczowy dla stworzenia łąki na wiele lat z minimalną ilością chwastów. Zakładamy, że teren został prawidłowo przygotowany, z usunięciem dotychczasowej roślinności w dużym stopniu. Zakładamy też że wysiewamy nasiona z wysokim kiełkowaniem (czyli powyżej 65% to już jest wystarczające minimum w laboratoryjnych warunkach). I że dobrano obsadę tak, aby była odpowiednia do stanowiska. Pozostało nie dopuścić do:

• przesuszenia na etapie kiełkowania – dlatego lepiej wysiewać łąkę jesienią
• wymarznięcia – dlatego wybieramy rośliny rodzime, odporne na mróz

Niestety, w każdej glebie są nasiona i fragmenty korzeni chwastów, takich jak perz, powój, chmiel, komosa czy szarłat. Jeśli nie chcemy ich mieć na łące, pozostaje usuwać skupiska chwastów ręcznie. Można też wybrać te fragmenty łąki, które są najbardziej zachwaszczone, i jeszcze raz usunąć roślinność, przekopać, zagrabić i wysiać na nowo ten fragment. Jeśli całość wygląda na zachwaszczoną wysokimi chwastami, takimi jak komosa, można łąkę skosić zanim ten chwast wyda nasiona, kiedy jest jeszcze zielony. Co prawda stracimy też wysokie kwiaty zasiane specjalnie, ale jak skosimy dość wysoko, jest duża szansa że spod tych wyższych roślin wyrosną te, które były do tej pory zagłuszone i rozwijały się wolniej – zwykle jest to komonica i koniczyna.

Zachwaszczenie jest konsekwencją zakładania łąki w nieodpowiednim terminie lub przy niekorzystnej pogodzie. Łąki zakładane w maju i czerwcu są najbardziej problematyczne w roku, chyba że akurat dużo pada. Jeśli po wysianiu długo jest susza, pierwsze skiełkują chwasty i stąd problem z zachwaszczeniem.

Które nasiona wybrać aby mieć łąkę na wiele lat?

Aby przez wiele lat cieszyć się kolorową łąką, prawidłowo ją załóż, i daj szansę wieloletnim gatunkom rodzimym. Z naszych mieszanek najlepsze w celu osiągnięcia długotrwałej łąki są:

• mieszanka ozima – co prawda zawiera rośliny jednoroczne oprócz bylin, ale są to bardzo odporne na mróz rośliny, znane z ogrodów jako gatunki które raz wysiejesz, a potem przez wiele lat się same rozsiewają;
• mieszanka rodzima – stworzona z roślin naszej strefy klimatycznej, które występują naturalnie na łąkach w Polsce;
• mieszanka wieloletnia – to zarówno byliny rodzime jak zioła, takie jak kocimiętka, zioła pochodzą z cieplejszych stref ale w Polsce też są trwałymi roślinami zimującymi w gruncie.

Skład tych mieszanek dobraliśmy w taki sposób, żeby umożliwić wysiew jesienny, oraz aby było w ich składzie jak najwięcej składników bylinowych, czyli roślin zimujących w gruncie.