Dla pszczół wiosna zaczyna się wtedy, gdy tylko temperatura wzrośnie do kilkunastu stopni Celcjusza. W czasie łagodnej zimy zdarza się, że pszczoły wylatują nawet w styczniu lub w lutym. Wtedy oczywiście nie znajdują pożywienia, więc wracają do gniazda (lub ula), aby kontynuować zimowlę. Dopiero marcowe obloty mogą dostarczyć im pyłku i nektaru. Jakie rośliny dla pszczół wiosną zakwitają, dając pszczołom pożytek?
Podbiał pospolity – według niego można zaplanować pożytki na cały sezon
Podbiał pospolity nie jest bogatym źródłem nektaru, ale jest źródłem wiedzy dla pszczelarzy. Rośliny w naturalnych warunkach zakwitają w określonej kolejności, np. pomiędzy podbiałem a mniszkiem mija około 20 dni. Lata mogą się od siebie różnić, podobnie jest regiony Polski albo warunki lokalne (np. zastoiska mrozowe będą miały inną charakterystykę niż odkryte tereny narażone na silny wiatr). Więc licząc od momentu kwitnienia podbiału w danym miejscu, można się dowiedzieć co kiedy zakwitnie i zaplanować pożytki. Jeśli po podbiale wraca zima na 2 tygodnie, lepiej zacząć liczenie od klonów lub ałyczy, ale zwykle od podbiału powroty zimy są na tyle krótkotrwałe, że można go wziąć za punkt wyjściowy obliczeń.
Leszczyny, wierzby i klony, czyli drzewa w służbie owadom i owady w służbie drzewom
Większość drzew i krzewów jest nierozerwalnie związane z pszczołami. Dostarczają nektaru i ogromnych ilości pyłku owadom wiosną. Woda i pyłek to dwa priorytety dla pszczelich rodzin w marcu. A jednocześnie bez pszczół wiele drzew i krzewów nie mogłoby się rozmnażać. Pszczoły zapylają ich kwiaty, z których potem rozwijają się nasiona.
Rośliny dla pszczół wiosną to także “chwasty” takie jak mniszek lekarski
Jeśli pszczoły mają to wielkie szczęście, że mieszkają wśród łąk, pewnie wiosną natrafią na całe połacie pokryte kwiatami mniszka. Pszczelarze mogą uzyskać miód mniszkowy, znakomity w smaku. Jeśli posiadasz ogród z zaniedbanym trawnikiem, potraktuj to jako usprawiedliwienie, bo pszczoły i inne owady zapylające korzystają z takich terenów!
Drzewa i krzewy owocowe: jabłonie, wiśnie, pigwy, śliwa tarnina, ałycza…
To co prawda każdy wie, że pszczoły bardzo poważnie traktują pożytki sadownicze, niemniej może być dla nich niebezpieczny oblot profesjonalnej plantacji brzoskwini czy czereśni. Sadownicy muszą z wielkim wyczuciem stosować pestycydy, często niezbędne, aby z każdego drzewka pozyskać odpowiednią ilość owoców. Powodzenie zapylenia plantacji i zdrowy powrót pszczół do pasieki jest owocem ścisłej współpracy między pszczelarzami i plantatorami. Gorzej mają dzikie pszczoły, ale dla tych przyroda przygotowała “dania specjalne”: derenie jadalne, śliwę tarninę, ałyczę, dziką różę i inne rośliny. Też owocowe, ale bez chemii, ponieważ jej nie potrzebują!
Rzepak czyli pożytek towarowy dużego kalibru
Najczęstszą uprawą, na którą pszczelarze wyjeżdżają z ulami, jest właśnie rzepak. Miód z rzepaku jest pyszny. Wszystko co napisane jest powyżej odnośnie współpracy z plantatorem, w tym przypadku z rolnikiem uprawiającym rzepak, jest jak najbardziej aktualne. Opryski wykonywane wieczorem, po oblocie, i ograniczone do minimum, gwarantują że pszczoły wrócą z oblotu zdrowe i obładowane nektarem. Często całe wielkie pasieki są nastawione na pozyskanie miodu z rzepaku. Widząc w maju złote pola, pomyślcie zawsze jak bardzo pożyteczna jest ta właśnie uprawa.
Łąki pełne wiosennych kwiatów, chwasty w rowach i na brzegach pól
Pszczoły oblatują wiosenne kwiaty łąkowe, takie jak chabry, maki, stokrotki, niezapominajki i to, co nazywamy “chwastami”: babka lekarska, gwiazdnica, jasnota, starzec zwyczajny, tobołek polny i mnóstwo innych. Dla pszczół byłoby najlepiej, gdyby ustawowo wzmacniać ochronę takich naturalnych terenów pożytkowych. Albo zachęcać właścicieli terenów nieużytków i po prostu rolników do tworzenia łąk. Jeśli chcemy uzyskać obfitujący w rośliny dla pszczół wiosną teren, możemy wysiać kilka sprawdzonych roślin miododajnych, z których wiele zakwitnie już po 6 tygodniach od wysiewu.
Możemy liczyć na niezwykle cenną dla ziemi i pszczół facelię, która poza dużą wydajnością miodową użyźnia glebę.
Czarnuszka, która wytrzymuje suszę, też jest pszczelim pożytkiem, a ma tak krótki okres wegetacji, że bez obaw można ją wysiać w kwietniu i już w czerwcu cieszyć się kwiatami. Czarnuszkę na kilogramy znajdziesz tutaj, jest niedroga!
Chaber bławatek na miód bławatkowy jest także czerwcowym pożytkiem. Nasiona chabra w ekonomicznych, dużych opakowaniach mamy w naszym sklepie.
A jeśli nie wiemy, co konkretnego wybrać, a zależy nam na estetyce łąki (żeby zawsze się zieleniła i mieniła kolorami kwiatów) – można wysiać mieszanki łąkowe, dostępne tutaj.
Robinia akacjowa u schyłku wiosny
Ostatnim towarowym pożytkiem późnej wiosny jest robinia akacjowa. Dzięki wieloletniej tradycji sadzenia tych pożytecznych drzew w całej Polsce jest sporo zadrzewień robinii. Co prawda wśród miłośników porządku w przestrzeni publicznej robinia, zwana nieprawidłowo “akacją” nie ma dobrej prasy, ale całe szczęście gdy tylko zostawi się jakiś teren w spokoju, natychmiast sama się tam pojawia. Robinia jest rośliną ruderalną w miastach, i autorką nieprzebytych (z powodu kolców) gąszczy wszędzie gdzie się pojawia. Miód akacjowy jest niepowtarzalny w smaku i wielu pszczelarzy decyduje się na korzystanie z tego pożytku. Pszczele rodziny z prawidłowo prowadzonej pasieki w czasie kwitnienia robinii są silne, odbudowane po zimie i gotowe do pracy. Jeśli zatem komuś nie pasuje kolczasta, łamliwa robinia w przestrzeni publicznej, niech się wpierw zreflektuje, że jest to ważna roślina dla pszczół.
Rośliny dla pszczół wiosną mogą być pożytkiem głównym, albo dodatkowym, w oczekiwaniu na pełnię lata.