Rośliny więdną na potęgę, nie przyjmują się nowe sadzonki, trawnik zrobił się żółty i nawet ptaki odleciały… Brzmi znajomo? Ziemia jest jak pył, piaszczysta, czasami twarda jak kamień. To bardzo trudne warunki do stworzenia ogrodu. Ale przede wszystkim dobra wiadomość jest taka, że zaraz dowiesz się, co posadzić w suchej ziemi i jak zagospodarować suche podłoże tak, aby wydało piękną zieleń. Nie da się? E tam, trzeba po prostu zmienić sposób myślenia. Kolejna znakomita nowina jest taka, że ogród na suchej glebie może być piękny i bardzo oryginalny. Mało kto spośród Twoich znajomych wie, jak zagospodarować suche miejsce. Więc Twój ogród jest skazany na sukces – będzie niepowtarzalny!
Co posadzić w suchej ziemi to pytanie drugie. Pierwsze pytanie, jak doszło do tego, że dysponujesz suchą glebą, czyli zdiagnozujmy przyczyny.
Przyczyną może być:
- naturalnie piaszczysta gleba
- gleba wapienna, górska, pełna kamieni
- niekorzystne ukształtowanie terenu, czyli strome zbocza
- brak naturalnego zacienienia od drzew
- stare drzewa, takie jak wierzby, osuszają wierzchnią warstwę gleby swoimi korzeniami
- zniszczenie gleby po budowie domu
Nadmorskie, mazowieckie i inne tereny piaszczyste – mogą porastać naturalne łąki z roślin odpornych na suszę.
Sucha, piaszczysta gleba jest charakterystyczna dla polodowcowego krajobrazu Mazowsza, Pomorza i innych regionów. Jeśli Wasz ogród znajduje się na piaszczystym gruncie, musicie nauczyć się współdziałać z przyrodą, bo przyczyny braku wody są naturalne. W takiej sytuacji sadzimy lub siejemy rośliny odporne na suszę, które zniosą ciężkie warunki bez nawadniania. Do takiego ogrodu możemy polecić założenie kwietnej łąki, złożonej z roślin, które na co dzień walczą z suszą z wymiernymi sukcesami. Mieszanki na taką łąkę mamy 2:
Oprócz łąk wysiewanych, można dosadzić byliny z sadzonek: jukki, jeżówki, przegorzany, mikołajki, słoneczniczki, rozchodniki, gipsówkę i inne. Z krzewów nadadzą się berberysy i pięciorniki.
Gleby kamieniste, wapienne, charakterystyczne dla pogórza i gór
Jeśli Twój ogród jest położony na kamienistym gruncie, woda ucieka z górnej warstwy gleby bardzo szybko. W ten sposób, zamiast nawadniać rośliny o krótkich korzeniach, woda trafia od razu do wód gruntowych i odpływa w potokach. W takich ogrodach pięknie i naturalnie wyglądają skalniaki, porośnięte niskimi bylinami, takimi jak dzwonek karpacki, pierwiosnki, żagwiny, rojniki oraz krzewinkami, takimi jak jagody i wrzosy. Istnieje ogromny wybór miniaturowych iglaków, wśród których prym wiedzie sosna kosodrzewina. Wybierajmy rośliny z tych gatunków, które naturalnie rosną wokół, jedynie ich ozdobne wersje.
Co posadzić w suchej ziemi na zboczu?
Możliwe, że Twój ogród cierpi na brak wody, ponieważ deszczówka spływa po zboczach i zatrzymuje się dopiero na terenie płaskim. Oczywiście można zamówić usługę kształtowania zbocza w półki umocnione kamieniami, betonem czy drewnem, ale w praktyce jest to bardzo droga sprawa. Samemu ze szpadlem można coś takiego wykonać, ale będzie to bardzo długo trwało. Jeśli nie chcemy aż tak ingerować w krajobraz, a mamy zbocza, najlepiej po pierwsze zrezygnować z trawników. Trawnik na zboczu jest bardzo trudny do koszenia. Natomiast można:
- wysiać łąkę – wiele roślin łąkowych takich jak chabry i maki znakomicie radzą sobie na zboczu;
- przekształcić zbocze w skalniak (patrz wyżej);
- na dole zbocza ukształtować niewielką półkę i posadzić na niej pnącza. Pnącza będą naturalnie pięły się w górę i pokryją zbocze. Można im to ułatwić montując system linek. Winobluszcz, bluszcz, hortensja pnąca, rdestówka i dławisz to najlepsze pnącza na zbocza – ekspansywne i szybkie. Skoro potrafią wspinać się na ścianę, na zboczu też uda im się ta sztuka.
Ogród cierpi na brak wody i brak cienia
W cieniu woda odparowuje wolniej. Idealnie, jeśli rozrośnięte korony drzew zatrzymują odparowanie wody po deszczu, tworząc wilgotny mikroklimat pod swoimi opiekuńczymi konarami. Oczywiście nie proponujemy założyć w ogrodzie lasu, ale kilka drzew nie zaszkodzi! Drzewa filtrują powietrze z zanieczyszczeń (zimozielone gatunki zimą ograniczają smog!). Dają cień latem, kiedy jest upał. A liściaste, których tak nie lubimy za spadające liście, tworzą na ziemi warstwę żyznego humusu. Tak, właśnie z liści. Pod drzewami załóż rabaty z roślin cieniolubnych. Jeśli drzewa są młode, każda roślina pod nimi urośnie, bo mają małe korzenie i dają cało cienia. Jeśli są starsze, musisz posadzić rośliny tolerujące cień, takie jak liliowce, różaneczniki, hortensje, ogniki, laurowiśnie, rodgersje, barwinek czy bodziszki. Nie sprzątaj absolutnie liści z rabat, bo one stworzą właśnie to, czego brakuje – warstwę ziemi liściowej, która doskonale trzyma wilgoć.
Stare drzewa, takie jak wierzby, wysysają z ziemi wilgoć swoimi korzeniami
Tak, ale i z taką przyczyną braku wody możesz sobie poradzić! Zauważ że w parkach miejskich właśnie pod starodrzewiem lokuje się rabaty z roślin z rodziny rododendronów. Co posadzić w suchej ziemi, wysuszonej korzeniami starych drzew?
Żeby cieszyć się roślinami pod starymi drzewami, usuń spomiędzy ich korzeni najwyższą warstwę gleby, bo jest na pewno wysuszona i wyjałowiona, i zamień na kompost. Pamiętaj, aby nie uszkodzić korzeni drzewa ani nie przysypać go zanadto nową warstwą. W tej ziemi posadź odporne rośliny, takie jak bodziszki, barwinki czy runianki.
Ziemia nie tyle sucha, co zdegradowana – czyli bolączka nowych domów
Budując dom, musisz pamiętać o podłożu dla ogrodu. Zanim postawisz ogrodzenie, przywieź kilka wywrotek humusu, bo budowa zniszczyła oryginalne podłoże całkowicie. Tylko nawiezienie żyznej ziemi na początku gwarantuje sukces ogrodu. Co robić, jeśli w ramach oszczędności nie zostało to wykonane? Ziemia z wykopu, czyli martwica, jest całkowicie sucha, i do tego zanieczyszczona gruzem i materiami budowlanymi. Nowe technologie budowy, polegające na wykopaniu gigantycznego dołu pod ławę fundamentową, pozostawiają całkowicie zdegradowaną ziemię. Oczywiście takie podłoże nie trzyma wilgoci. Zanim posadzisz iglaki i posypiesz powierzchnię żwirkiem (to same błędy!!) wysiej na całej powierzchni rośliny poplonowe na zielony nawóz. To może być gorczyca, facelia, łubin, koniczyna. Znajdziesz je tutaj. Potem gdy już wyrosną całość trzeba przekopać (glebogryzarka się przyda). Jeśli obawiasz się zachwaszczenia tymi roślinami późniejszego ogrodu, przekop je zanim przekwitną. Na zielonym nawozie możesz robić docelowe nasadzenia. Ściółki będą dla Ciebie kluczowe – kora, mielona słoma, ścięta trawa, kompost, czyli to, z czego tworzy się humus.
Rośliny które lubią rosnąć na gruzie i w zdegradowanej glebie to wszelkie rośliny łąkowe. Co posadzić w suchej ziemi? Niekoniecznie sadzić, można posiać. Zaplanuj łąkę, skoro uzyskanie pięknego trawnika jest niemożliwe z powodu braku humusu. Nasiona łąk znajdziesz tutaj.